Submitted by agencija.kamin on
ZAKON O NACIONALNIM PARKOVIMA
(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 47/91, 17/92, 27/94)
I. OSNOVNE ODREDBE Član 1.
Nacionalni parkovi su prostori izuzetnih i višestrukih prirodnih vrijednosti koje imaju ekološku,
ekonomsku, naučnu, istorijsku, estetsku, kulturnu, obrazovnu i rekreativnu funkciju.
Član 2.
Nacionalni parkovi na teritoriji Republike Crne Gore su: Nacionalni park "Biogradska gora", Nacionalni
park "Durmitor", Nacionalni park "Lovćen" i Nacionalni park "Skadarsko jezero" (u daljem tekstu:
nacionalni parkovi).
Član 3.
Zaštita, unapređivanje i korišćenje zemljišta, šuma, voda, biljnog i životinjskog svijeta i drugih prirodnih
bogatstava, kao i radom stvorenih vrijednosti (u daljem tekstu: dobra nacionalnih parkova), su djelatnosti
od posebnog društvenog interesa.
Član 4.
Zaštita i unapređivanje nacionalnih parkova ostvaruje se naročito:
- obezbjeđivanjem uslova za zaštitu, unapređivanje i racionalno korišćenje dobara nacionalnih
parkova;
- stvaranjem povoljnih uslova za održavanje i razvoj biljnih i životinjskih vrsta i njihovih zajednica;
- očuvanjem i unapređivanjem posebnih prirodnih vrijednosti;
- očuvanjem, održavanjem i restauracijom spomenika kulture;
- istraživanjem i korišćenjem nacionalnih parkova za potrebe razvoja nauke, turizma, kulture i
rekreacije;
- sprečavanjem radnji koje mogu da naruše osnovna svojstva i osobine nacionalnih parkova.
Član 5.
Ako se zemljište ili druga nepokretnost koja se nalazi u sastavu nacionalnih parkova, ne može
iskorišćavati ili je njeno iskorišćavanje ograničeno, nosilac prava korišćenja odnosno raspolaganja ima
pravo na naknadu u visini umanjenja prihoda.
Zemljište ili druga nepokretnost koja se nalazi u sastavu nacionalnih parkova na kojoj postoji pravo
svojine može se radi zaštite objekata prirode izuzetne vrijednosti eksproprisati ili to pravo ograničiti ako je
to u opštem interesu.
Postojanje opšteg interesa u smislu stava 2. ovog člana utvrđuje Vlada Republike Crne Gore (u daljem
tekstu: Vlada).
Član 6.
Za upravljanje, unapređivanje i korišćenje prirodnih bogatstava i dobara nacionalnih parkova osniva se
Javno preduzeće za nacionalne parkove (u daljem tekstu: Javno preduzeće).
Član 7.
Nadzor nad sprovođenjem odredbi ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrše organi uprave
nadležni za inspekcijske poslove u oblastima za koje su obrazovani, u skladu sa zakonom.
Član 8.
Za nacionalne parkove, kao posebno zaštićene objekte prirode, primjenjuju se propisi o zaštiti prirode,
ukoliko ovim zakonom nije drugačije određeno.
II. GRANICE
Član 9.
Nacionalni park "Biogradska gora" obuhvata delove teritorije opština: Kolašin, Mojkovac i Ivangrad, u
granicama utvrđenim ovim zakonom.
Granica Nacionalnog parka iz stava 1. ovog člana počinje sa rijeke Tare kota 832, preko Jarčevih strana
izbija na poligon 2032, a odatle na kotu 2005. Granica zatim skreće u pravcu istoka i izbija na greben
iznad Šiškog jezera, pa u luku skreće i izbija na Veliku Ostrovicu na kotu 1907, zahvatajući Veliki
Ursulovac izbija na Crnu Glavu - kota 2137. Odatle granica produžava u pravcu zapada izbijajući na kotu
1898, izlazi na Troglav, zatim produžava na katun Vranjak - kota 1787, skreće na sjevero-zapad na kotu
1890, katun Golu Crvenu gredu, izbija na Donji lumer-kota 1728, i spušta se do Lumerskog potoka.
Potom granica produžava do ušća Lumerskog potoka u Taru, skreće u pravcu sjevera i ide lijevom obalom
rijeke Tare do početne tačke.
Član 10.
Nacionalni park "Durmitor" obuhvata delove teritorije opština: Žabljak, Mojkovac, Pljevlja, Plužine i
Šavnik u granicama utvrđenim ovim zakonom.
Granica Nacionalnog parka iz stava 1. ovog člana počinje ispod Javorovačkog poligona 1529, odakle se
spušta prirodnom granicom do na kolski put Žabljak-Šavnik i tim putem produžava do sela Kovačica
odakle skreće u pravcu jugozapada, izbija na kotu 1494, zatim produžava istim pravcem do Ranisave-kota
1750, zahvata Boljske grede i spušta se na kotu 1303 ispod Kliještina, odatle se penje na poligon 2093 na
veliki Buručkovac, odakle skreće u pravcu sjeverozapada, preko Treskavca, spušta se u Nikolin do i
produžava do na Šakački kom-kota 1930. Odatle skreće u pravcu sjevera i izbija na Orajevicu - kota 1839,
i preko Gomila, produžava užom kanjonskom dolinom Sušice izbija na Sokolinu - kota 1334, odatle produžava do na Presjeku. Sa Presjeke se spušta na rijeku Taru i izbija u pravcu istoka na granicu između
Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine i Republike Crne Gore, penje se na Rudo polje, a odatle u
pravcu istoka i jugoistoka produžava desnom stranom kanjonske doline Tare-kotama 1457, 1549, 1861,
1622, 1502, 1438. Granica zatim skreće prema istoku do kote - 1407, zatim u pravcu sjevera ide
kanjonskom dolinom rijeke Drage do Crkvina - kota 1080, odatle skreće u luku prema jugu i zahvatajući
kanjonsku dolinu rijeke Drage izbija na kotu - 1224, odakle granica skreće na istok zahvatajući
Javorovačke stijene i ispod Ravana produžava prema istoku i jugoistoku granicom kanjonske doline Tare i
ispod Zaglavka izbija na Igrište - kota 1231, zatim preko kote 1246, spušta se na Tešnjicu - kota 1006,
odakle se granica spušta na Selačku rijeku iznad njenog ušća u Taru, odakle ide prirodnom granicom
preko kote 1162 na kotu 1120, gdje izbija na Lisac, poligon - 1437, odakle se ispred Vaškova spušta na
kotu 1304. Odavde se granica parka penje na kotu - 1697 i preko kote - 1694 ide vododelnicom i spušta na
ušće Bistrice u Taru - kota 759. Odatle se granica penje u pravcu jug-jugozapad, zahvata Crna poda i
izlazi vododjelnicom do na Krstac - kota 1641, odakle skreće u pravcu sjeverozapad, izbija na mjesto
Jasići - kota 1360, skreće u pravcu jugozapada i zahvatajući Zabojsko jezero, vraća se u pravcu
sjeveroistoka do naspram kote 1360, nastavlja u pravcu zapada prema Gradini kota 1655, zatim skreće na
sjever preko Krcija, ispod Jeline Gore i preko Rudanaca izbija na kotu 1311 i dalje ide kotama 1212 i 256
i preko kote 1274 izbija ispod Razvršja i ispod Trgalja, Crnog vrha i Elava i nastavlja se užom
kanjonskom dolinom Tare, izlazi na Tomorski glavicu - kota 1425 odakle skreće u pravcu jugozapada,
izbija na Kamenjaču - kota 1554, odakle se penje na Čurovac - kota 1625. Granica parka sa Čurovca izbija
na Kuk - kota 1615, zatim se penje na Mali Štulac - kota 1953, odakle skreće na jugoistok i izbija na
Bosaču - kota 1543, zatim skreće na istok do Pitomina - kota 1520 odakle izuzimajući naselje Žabljak,
izbija na početnu tačku na Javorovaču.
Član 11.
Nacionalni park "Lovćen" obuhvata delove teritorije opština: Budva i Cetinje u granicama utvrđenim
ovim zakonom.
Granica Nacionalnog parka iz stava 1. ovog člana počinje od raskrsnice puteva na mjestu Krstac, odakle
ide na jugoistok grebenom do puta Krstac-Ivanova korita, zatim istim putem istočno od vrha Janšine -
grebenom do kote 1276 i dalje preko kota 1383, 1465, 1451 i 1402 do puta iznad Grabove prodoli, gdje
izlazi na pute Dolovi - Velja glava, zatim grebenom Velja glava izlazi na Babinu glavu - kota 1474
grebenom Koložunjskih greda do kote 1427 i kote 1315 (Kolovijeri), grebenom do kote 1278 na
Murakovac - kota 1387, grebenom nad Reskavicom do Mainskog vrha - kota 1324, grebenom nad
Širokom stranom na kotu 1210, grebenom Majinske gradine iznad Velje strane na kotu 1180 i 1118
(Korita), kote 1174, zatim preko vrha Rome strane - kota 1187 - kote 939 na Ugnjima, preko Brštanovih
krša na kotu Goli vrh iznad Osoja do Stanišine glave - kota 1104, sjevernim grebenom Gole strane do
okuke puta za Konjsko preko puta za Ivanova korita, Jugoistočnim grebenom na Krst - kota 1177, na kotu
1091 (Kruška), grebenom nad naseljem Gornič do kote 1080 (Klačnik) i kote 1183 (Goliš), preko Stare
Lazine na kotu 1151, preko Krivača nakotu 1187, dalje na kotu 1195, sjevernim grebenom Golog brda na
kotu 1273, jugozapadnim grebenom i stazom na prevoj Šavnik i Vrh kape - kota 1302, preko Završja na
kotu 1286 (Raduljica), zatim po postojećoj granici Nacionalnog parka "Lovćen" i ivicom šume južno od
NJegoša - Petrova ljut - kota 985, izlazi na Krstac.
Član 12.
Nacionalni park "Skadarsko jezero" obuhvata delove teritorije opština: Titograd, Cetinje i Bar u
granicama utvrđenim ovim zakonom.
Granica Nacionalnog parka iz stava 1. ovog člana počinje na mjestu gdje državna granica Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije-Narodne Republike Albanije presijeca put Ckla-Zoganj i nastavlja
grebenom do kote 93. Odatle ide putem iznad Demirovića, penje se na Čačev - kota 384, odakle se spušta
na kotu 304 i putem iznad Bljaca izbija na Pod, preko Dočina i Besa stiže na Donje Muriće. Odatle putem
izbija na kotu 209 i preko Dračevice do kote 185. Granica se savija u luku putem preko Krnjica na kotu
230., skreće na zapad preko Kršćela i penjući se izbija nakotu 258. Odatle preko Rajice kolskim putem
iznad Virpazara izbija na put Virpazar-Boljevići i ovim putem ide do ispod Zelenike, presijecajući i
Željezničku prugu preko Crmničkog polja izbija na Bistricu i kolskim putem u pravcu sjevera stiže na
magistralni put. Granica zatim preko kote 147 silazi na kolski put prema Orahovu i putem Vripazar-Rijeka
Crnojevića do novog mosta u Rijeci Crnojevića. Odatle nastavlja putem za Riječki grad, obuhvatajući
Riječki grad izbija na kotu 238. Zatim granica iznad Obodske pećine izbija na put Košćele-Začir, odakle
se spušta na krivinu kod Oćevića, pa kolskim putem preko Rijeke Crnojevića i Šinđona nastavlja do
krivine iznad Base, odakle skreće prema jugu do kote 262, spušta se na kotu 196, a zatim penje iznad
Studenca nakotu 225. Granica se zatim spušta na krivinu iznad Karuča i putem Rvaši-Dodoši nastavlja do
Kraćedola, odakle se penje na Velju bobiju - kota 436, spušta se preko kote 87 na Bobovine i seoskim
putem u pravcu Sjevera izbija na kotu 88, odakle se u pravcu jugoistoka penje na Begovu glavicu - kota
214, skreće u pravcu istoka i jugoistoka, izlazi na Velja liješala - kota 126, odakle izbija ispod Ponara i
putem preko Beglaka - siječe rijeku Moraču i stiže do željezničke pruge. Od iznad željezničke stanice
Zeta, spušta se jugoistočno na potok prema Kurilu, izbija na kotu 8, nastavlja istim pravcem i izbija na
raskrsnicu puta prema Stankovini, odakle kreće u pravcu sjeveroistoka putem ispod sela Kurila - kota 8,
odakle produžava do poligona 8, izlazi na raskrsnicu puta prema Plavnici, presijeca Plavnički potok iznad
Gonje Plavnice i putem iznad poligona 8 skreće prema sjeveroistoku, zahvata Majače i izvorište Gostiljske
rijeke, i putem ispod Gostilja zahvata Pijavnik, poplavni dio Mrke (iznad poligona 8), zahvatajući Šipnicu
i ide putem preko kontrabudanskog polja zahvatajući Dališan iznad kote 6, produžava u pravcu
sjeveroistoka ispod Podhuma, a iznad Poligona 7 izbija na put prema Humskom blatu i granicom
Humskog blata u pravcu sjevera i izlazi na krivinu kolskog puta zahvatajući izvorište Vitoje, odakle, ovim
putem produžava do državne granice sa Narodnom Republikom Albanijom.
Član 13.
Republički organ uprave nadležan za poslove poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, u saradnji sa
republičkim organom uprave nadležnim za poslove zaštite prirode i Republičkom upravom za geodetske
poslove, katastar nepokretnosti i imovinsko-pravne poslove, izvršiće obilježavanje granice nacionalnih
parkova u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
III. MJERE ZAŠTITE I UNAPREĐIVANJA
Član 14.
Za područje nacionalnih parkova donose se:
- prostorni plan područja posebne namjene za nacionalne parkove;
- program zaštite i razvoja nacionalnih parkova.
Prostorni plan područja posebne namjene za nacionalne parkove (u daljem tekstu: prostorni plan) donosi
Skupština Republike Srne Gore (u daljem tekstu: Skupština) u skladu sa zakonom.
Program zaštite i razvoja nacionalnih parkova donosi Javno preduzeće, po prethodno pribavljenom
mišljenju Republičkog zavoda za zaštitu prirode.
Član 15.
Prostorni plan iz člana 14. ovog zakona sadrži naročito:
- ocjenu postojećeg stanja prostornog uređenja;
- položaj i pravce razvoja u odnosu na okruženje;
- granice područja za koje se plan donosi;
- režim korišćenja i uređenja i granice zona prema ovim režimima;
- mjere neposredne zaštite i uređivanja životne sredine; i
- uslove za izgradnju objekata, uređenje, korišćenje i zaštitu prostora.
Prostornim planom može se utvrditi zaštitna zona oko nacionalnih parkova i mjere za organizaciju,
uređenje i korišćenje prostora u toj zoni, kojima se obezbjeđuje potpunija zaštita nacionalnih parkova.
Član 16.
Program zaštite i razvoja nacionalnih parkova u skladu sa prostornim planom i analizom stanja i
mogućnosti razvoja i korišćenja potencijala i vrijednosti nacionalnih parkova, sadrži ciljeve, zadatke,
mjere i aktivnosti za zaštitu i razvoj područja nacionalnih parkova, a naročito:
- očuvanje i unapređivanje prirodnih rijetkosti i djelova područja nacionalnih parkova stavljenih pod
posebni režim zaštite;
- očuvanje i unapređivanje flore i faune;
- očuvanje, zaštitu i racionalno korišćenje poljoprivrednog zemljišta i voda;
- zaštitu, obnovu, njegu i iskorišćavanje šuma;
- očuvanje spomenika kulture;
- naučno-istraživački rad, obrazovanje i kulturu;
- razvoj turizma i rekreaciju;
- izgradnju, rekonstrukciju i uređenje područja nacionalnih parkova; i
- zaštitu i unapređenje nacionalnih parkova od interesa za opštenarodnu odbranu i društvenu
samozaštitu i zaštitu od elementarnih nepogoda.
Program zaštite i razvoja nacionalnih parkova sadrži i izvore potrebnih sredstava za njegovo
ostvarivanje.
Član 17.
Na program iz člana 16. ovog zakona saglasnost daje Vlada.
Program iz stava 1. ovog člana donosi se za period od pet godina.
Za izvršenje programa iz stava 1. ovog člana donosi se godišnji program zaštite i razvoja nacionalnih
parkova.
Član 18.
Pravna i fizička lica koja vrše djelatnosti ili ostvaruju svoje interese na području nacionalnih parkova,
staraju se o zaštiti i razvoju dobara nacionalnih parkova.
Pravna lica dužna su da svojim programima i planovima rada i razvoja i njihovim ostvarivanjem
realizuju zadatke i obaveze koji su utvrđeni programima zaštite i razvoja nacionalnih parkova u tim
oblastima.
Ako se pravna lica u vršenju djelatnosti, odnosno u ostvarivanju svojih interesa ne pridržavaju uslova i
mjera zaštite utvrđenih programima zaštite i razvoja nacionalnih parkova i zakonom, smatraće se da su
time oštetila javni interes koji će se štititi u skladu sa zakonom.
Član 19.
Na području nacionalnih parkova u zonama posebnog režima korišćenja i uređenja nije dozvoljeno:
- unositi neautohtone biljne vrste izuzev za potrebe sprečavanja erozije i klizišta, kao i neautohtone
divlje životinjske vrste koje slobodno žive;
- sječe drvne i žbunaste vegetacije iznad gornje šumske granice, na većim nagibima zemljišta, na
obalama i u zoni priobalja jezera, rijeka i njihovih pritoka, gdje su mrestilišta riba;
- graditi objekte ili izvoditi druge radove na vodotocima i zemljištu, kojima se mijenja količina,
kvalitet, prostorni i vremenski raspored voda za potrebe snabdijevanja vodom i obezbjeđenja
hidroenergije za potrebe područja nacionalnih parkova, kao i na cijelom području nacionalnih
parkova radi zaštite od erozije, bujica i poplava;
- graditi nadzemne energetske i druge vodove;
- graditi nuklearne objekte, deponovati radioaktivne i opasne materije i vršiti njihov transport; i
- preduzimati druge radnje kojima se uništavaju, oštećuju ili zagađuju djelovi prirode ili se koriste
protivno utvrđenim uslovima, mjerama i režimima zaštite nacionalnih parkova.
Izuzetno od odredaba stava 1. ovog člana na području nacionalnih parkova dozvoljene su radnje koje se
odnose na naučna istraživanja, sanitarnu sječu šume, sanitarni odstrel divljači, sportski ribolov, pašarenje,
prikupljanje sjemena i sl., u skladu sa programom zaštite i razvoja nacionalnih parkova, kao i gradnja
objekata od interesa za Republiku uz prethodnu saglasnost Vlade.
Pored mjera zaštite utvrđenih u stavu 1. ovog člana, prostornim planom, programom zaštite i razvoja nacionalnih parkova i aktima Javnog preduzeća utvrđuju se i drugi uslovi i mjere za zaštitu nacionalnih
parkova.
IV. KORIŠĆENJE DOBARA NACIONALNOG PARKA
Član 20.
Na području nacionalnih parkova mogu se vršiti privredne, kulturne, naučno-istraživačke, turističke,
rekreativne, sportske i druge djelatnosti, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Djelatnostima iz stava 1. ovog člana ne smiju se ugrožavati izvornost i nesmetan prirodni razvoj biljnog
i životinjskog svijeta, hidrografske, geomorfološke, geološke, kulturne i pejzažne vrijednosti nacionalnih
parkova.
Član 21.
Pri korišćenju dobara nacionalnih parkova mora se u skladu sa programom iz člana 16. ovog zakona,
obezbijediti zaštita voda i njihovih obala, zemljišta i šuma, ribljeg fonda i divljači, vazduha, pejzažnih i
ambijentalnih vrijednosti i radom stvorenih vrijednosti i drugih prirodnih bogatstava.
Član 22.
Izgradnja objekata i izvođenje drugih radova na području nacionalnih parkova može se vršiti samo ako
je u skladu sa prostornim planom i programom zaštite i razvoja nacionalnih parkova.
Izgradnja objekata i izvođenje drugih radova u nacionalnim parkovima može se vršiti na osnovu
odobrenja za građenje koje donosi nadležni organ uprave, u skladu sa zakonom uz prethodno pribavljeno
mišljenje Javnog preduzeća.
Član 23.
Šume u nacionalnim parkovima su šume sa posebnom namjenom.
Ostvarivanje posebne namjene šuma u nacionalnim parkovima vrši se u skladu sa prostornim planom.
Šume u nacionalnim parkovima nijesu obuhvaćene šumskoprivrednim područjima obrazovanim u
skladu sa propisima o šumama.
Šumama i šumskim zemljištem u nacionalnim parkovima gazduje Javno preduzeće u skladu sa
programom zaštite i razvoja, koje obezbjeđuje da se ostvaruju sve funkcije šuma utvrđene zakonom.
Gazdovanje šumama i šumskim zemljištem vrši se u skladu sa propisima o šumama, ako ovim zakonom
nije drugačije određeno.
Vlasnici šuma i šumskog zemljišta na području nacionalnih parkova dužni su da sprovode mjere zaštite i
korišćenja šuma i šumskih zemljišta koje su određene programom zaštite i razvoja nacionalnih parkova.
Član 24.
Zemljištem ili drugim nepokretnostima-dobrima nacionalnih parkova u državnoj, odnosno društvenoj
svojini, koja se nalaze na području nacionalnih parkova upravlja Javno preduzeće.
Zemljištem ili drugim nepokretnostima u svojini građana u sastavu nacionalnih parkova, upravlja
vlasnik.
Član 25.
Zemljište u nacionalnim parkovima može se dati na privremeno ili trajno korišćenje radi izgradnje
turističkih, zdravstvenih, infrastrukturnih i drugih objekata, odnosno postavljanja privremenih objekata, u
skladu sa prostornim, odnosno detaljnim urbanističkim planom.
Javno preduzeće posebnim aktom određuje način, uslove i vrijeme davanja na korišćenje dobara
nacionalnih parkova.
U skladu sa aktom iz stava 2. ovog člana Javno preduzeće i korisnik dobara zaključuju ugovor.
Korisnik dobara nacionalnih parkova ne može prenijeti pravo korišćenja na drugo pravno ili fizičko lice.
Na akt iz stava 2. ovog člana saglasnost daje Vlada.
Član 26.
Vlasnik zemljišta ili druge nepokretnosti u sastavu nacionalnih parkova, u pogledu upravljanja, držanja,
raspolaganja, korišćenja i ostvarivanja drugih prava ima ista prava, obaveze i odgovornosti kao i vlasnik
zemljišta ili druge nepokretnosti van nacionalnih parkova, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Član 27.
Ako se mjerama zaštite dobara nacionalnih parkova utvrđenih ovim zakonom ograničava pravo
iskorišćavanja i raspolaganja zemljištem ili drugim nepokretnostima u sastavu nacionalnih parkova,
vlasnik ima pravo na naknadu štete srazmjerno umanjenju prihoda.
Visinu naknade iz stava 1. ovog člana utvrđuju ugovorom Javno preduzeće i vlasnik zemljišta ili druge
nepokretnosti.
Ugovorom iz stava 2. ovog člana mora biti određena visina naknade i rok u kojem je Javno preduzeće
dužno da izvrši utvrđenu obavezu.
Ako se u roku od 30 dana od dana podnošenja pismenog zahtjeva subjekti iz stava 2. ovog člana ne
sporazumiju, visinu naknade određuje nadležni sud.
Postupak pred sudom iz stava 4. ovog člana je hitan.
V. UPRAVLJANJE NACIONALNIM PARKOVIMA
Član 28.
Javno preduzeće iz člana 6. ovog zakona osniva Skupština.
Član 29.
Javno preduzeće vrši djelatnost u skladu sa osnivačkim aktom, a naročito:
- preduzima mjere i aktivnosti za ostvarivanje utvrđene politike u upravljanju, korišćenju, zaštiti i
razvoju nacionalnih parkova;
- donosi programe zaštite i razvoja nacionalnih parkova i stara se o njihovom ostvarivanju; i
- upravlja i gazduje dobrima nacionalnih parkova.
Član 30.
Javno preduzeće može, u skladu sa zakonom i statutom, vršiti i druge djelatnosti na području
nacionalnih parkova koje doprinose efikasnijem i prikladnijem iskorišćavanju resursa i kapaciteta
nacionalnih parkova.
Član 31.
Javno preduzeće vrši, kao javna ovlašćenja:
- vođenje katastra o stanju ekosistema biljnih i životinjskih vrsta, njihovih zajednica i staništa;
- kontrolu nad sprovođenjem utvrđenih režima korišćenja dobara nacionalnih parkova;
- propisuje unutrašnji red u nacionalnim parkovima;
- i druga javna ovlašćenja utvrđena zakonom.
Član 32.
Organi Javnog preduzeća su Upravni odbor i direktor.
Član 33.
Radnici Javnog preduzeća učestvuju u upravljanju i odlučivanju u skladu sa zakonom i statutom Javnog
preduzeća.
Član 34.
Radi sprovođenja programa zaštite i razvoja nacionalnih parkova, Javno preduzeće, posebnim aktom,
propisuje unutrašnji red u nacionalnim parkovima i organizuje čuvarsku službu.
Čuvarsku službu vrše čuvari nacionalnih parkova.
Član 35.
Čuvari nacionalnih parkova vrše dužnost u službenom odijelu (uniformi), imaju službeni znak i legitimaciju.
Čuvari nacionalnih parkova moraju ispunjavati uslove utvrđene propisima o društvenoj samozaštiti.
Službeni znak i legitimaciju iz stava 1. ovog člana propisuje i izdaje Javno preduzeće.
Član 36.
Čuvari nacionalnih parkova u vršenju svojih poslova, imaju pravo i dužnost da:
- pregledaju ulov i sredstva za lov i ribolov i da utvrde da li je lov, odnosno ribolov obavljen u skladu
sa propisima;
- privremeno oduzmu ulov, sredstva kojima je taj ulov pribavljen, kao i druge predmete pribavljene
nedozvoljenim radnjama;
- vrše kontrolu i preduzimaju mjere u vezi sa kretanjem i korišćenjem prevoznih sredstva na području
nacionalnih parkova;
- na licu mjesta izriču i naplaćuju kazne za prekršaje utvrđene ovim zakonom; i
- vrše i druge poslove koje mu poveri Javno preduzeće u skladu sa odlukom o organizovanju Javnog
preduzeća, statutom i zakonom.
Čuvari nacionalnih parkova dužni su da licu od kojeg su naplatili novčanu kaznu ili oduzeli sredstva za
lov, odnosno ribolov i druge predmete, izdaju odgovarajuću potvrdu.
VI. SREDSTVA ZA ZAŠTITU I RAZVOJ
Član 37.
Sredstva za zaštitu i razvoj nacionalnih parkova obezbjeđuju se:
- iz prihoda koji se ostvare vršenjem djelatnosti Javnog preduzeća;
- od naknade za korišćenje dobara nacionalnih parkova;
- od naknade štete pričinjene dobrima nacionalnih parkova;
- udruživanjem sredstava preduzeća, ustanova i drugih pravnih lica;
- iz kredita i zajmova;
- od poklona, zavještanja, legata i slično;
- od kazni za prekršaje utvrđene ovim zakonom; i
- iz drugih sredstava.
Izuzetno, za namjene utvrđene programom zaštite i razvoja nacionalnih parkova u zonama sa posebnim
režimom zaštite sredstva se mogu obezbjeđivati i iz Buyeta Republike.
Član 38.
Za iskorišćavanje dobara nacionalnih parkova u društvenoj svojini korisnici su dužni da plaćaju naknadu
Javnom preduzeću.
Korisnici, u smislu stava 1. ovog člana, su pravna i fizička lica koja koriste zemljište i druga prirodna
bogatstva, odnosno druge vrijednosti nacionalnih parkova.
Iznos naknade utvrđuje Javno preduzeće pojedinačnim obračunom za svakog korisnika.
O prigovoru korisnika na visinu naknade rješava Upravni odbor Javnog preduzeća.
Sporove u vezi sa plaćanjem naknade rješava redovni sud.
Član 39.
Za korišćenje dobara nacionalnih parkova na području nacionalnih parkova gdje su stvoreni uslovi za
odmor i rekreaciju ili su posebno uređeni, odnosno pogodni za pojedine namjene korišćenja, može se
uvoditi:
- naknada za boravak (ulaznica);
- naknada za obavljanje djelatnosti, odnosno vršenje usluga u nacionalnim parkovima (turističkih,
ugostiteljskih, prodajnih i drugo);
- naknada za parkiranje, logorovanje, kampovanje i slično;
- naknada za korišćenje posebno uređenog terena (sportski tereni, lovište i slično);
- naknada za korišćenje znaka i imena nacionalnih parkova;
- naknada za korišćenje zemljišta za organizovanje priredbi i drugo; i
- druge naknade (za lov i ribolov, za snimanje filmova, krstarenje i slično).
Član 40.
Visinu naknade iz čl. 38. i 39. ovog zakona utvrđuje opštim aktom Javno preduzeće.
Član 41.
Javno preduzeće je dužno da od ukupnog iznosa sredstava obezbijeđenih u smislu člana 37. stav 1. al. 1.,
2., 3., 6. i 7. ovog zakona, za zaštitu nacionalnih parkova izdvoji najmanje 20%.
Sredstva iz stava 1. ovog člana vode se na posebnom računu Javnog preduzeća.
Član 42.
Programi zaštite i razvoja nacionalnih parkova moraju biti usaglašeni sa raspoloživim sredstvima.
Ako se zbog vanrednih okolnosti ne obezbijede sredstva za izvršenje programa zaštite i razvoja
nacionalnih parkova, Javno preduzeće dužno je da, bez odlaganja, o tome obavijesti Skupštinu.
U slučaju iz stava 2. ovog člana Skupština preduzima odnosno predlaže mjere koje su neophodne za
zaštitu nacionalnih parkova.
VII. KAZNENE ODREDBE
Član 43.
Novčanom kaznom od 100.000 do 450.000 dinara kazniće se za privredni prestup preduzeće ili drugo
pravno lice:
1) ako se ne pridržava utvrđenih mjera zaštite nacionalnih parkova (član 18. ovog zakona);
2) ako u nacionalnim parkovima preduzima radnje ili gradi objekte suprotno čl. 19. i 22. ovog
zakona;
3) ako pri korišćenju dobara nacionalnih parkova ne postupa u skladu sa odredbama čl. 20. i 21. ovog
zakona.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u preduzeću ili drugom
pravnom licu novčanom kaznom od 15.000 do 25.000 dinara.
Član 44.
Novčanom kaznom od 50.000 do 300.000 dinara kazniće se za privredni prestup Javno preduzeće:
1) ako ne postupi po odredbama člana 31. ovog zakona;
2) ako ne organizuje čuvarsku službu (član 34. stav 1. ovog zakona);
3) ako ne postupa u skladu sa odredbama člana 41. ovog zakona.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u javnom preduzeću novčanom
kaznom od 15.000 do 25.000 dinara.
Član 45.
Novčanom kaznom od jedne polovine do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici
kazniće se za prekršaj fizičko lice ako:
1) postupa suprotno odredbama čl. 20, 21. i člana 22. stav 2. ovog zakona;
2) se ne pridržava akata Javnog preduzeća iz člana 25. stav 2. ovog zakona;
3) se ne pridržava ugovora iz člana 25. stav 3. ovog zakona;
4) sprečava čuvare nacionalnih parkova u vršenju poslova za koje su ovlašćeni (član 36. ovog
zakona).
Član 46.
Novčanom kaznom do trostrukog iznosa minimalne zarade u Republici na licu mjesta kazniće se za
prekršaj lice koje se u nacionalnim parkovima zatekne da protivno odredbi člana 19. stav 1. alineja 6.
ovog zakona:
1) parkira vozilo van za to određenog mjesta ili vozi vozilo van dozvoljenog puta;
2) baca otpatke van određenog mjesta;
3) kreće se izvan dozvoljenih zona ili staza;
4) snima u nacionalnim parkovima bez odobrenja;
5) oštećuje znake kojima se obilježavaju vrijednosti nacionalnih parkova ili daje obavještenja
posjetiocima nacionalnih parkova;
6) bere plodove, biljke, lomi drveće, skuplja životinje; i
7) napasa stoku gdje je zabranjeno.
Novčanom kaznom do trostrukog iznosa minimalne zarade u Republici na licu mjesta kazniće se za
prekršaj lice koje se u nacionalnim parkovima zatekne da protivno odredbama člana 19. stav 1. alineja 6.
ovog zakona:
1) loži vatru van određenog mjesta;
2) unosi opasne uređaje, naprave ili opasne materije kojima se mogu ugroziti vrijednosti nacionalnih
parkova ili posjetioci nacionalnih parkova.
Kazne iz st. 1. i 2. ovog člana naplaćuju čuvari nacionalnih parkova.
VIII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 47.
Skupština, akt o osnivanju Javnog preduzeća u smislu odredaba ovog zakona, donijeće najkasnije u roku
od dva mjeseca od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Javno preduzeće iz stava 1. ovog člana počeće sa radom u roku od tri mjeseca od dana donošenja akta o
osnivanju.
Javno preduzeće preuzeće radnike, prava i obaveze i sredstva postojećih samoupravnih interesnih zajednica za nacionalne parkove.
Raspoređivanje radnika iz stava 3. ovog člana izvršiće se u skladu sa aktom o organizaciji i
sistematizaciji poslova i zadataka Javnog preduzeća.
Član 48.
Prostorni plan iz člana 14. ovog zakona donijeće se u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu
ovog zakona.
Program zaštite i razvoja nacionalnih parkova Javno preduzeće donijeće u roku od tri mjeseca od dana
donošenja prostornog plana iz stava 1. ovog člana.
Član 49.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe: Zakon o nacionalnim parkovima ("Službeni list
SRCG", br. 6/78 i 31/88) i Zakon o Skadarskom jezeru ("Službeni list SRCG", br. 33/83 i 31/88), osim
odredaba koje se odnose na zone nacionalnih parkova sa posebnim režimom zaštite prirode, čije važenje
prestaje danom donošenja prostornog plana iz člana 48. stav 1. ovog zakona.
Član 50.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu Republike Crne Gore".
- Log in to post comments